Schuim in je glas, Bols won er innovatieprijzen mee.
1 juli werd de eerste batch Monastique bij ons afgeleverd. We waren er bijna een jaar mee bezig geweest en dat proces werd een mooi verhaal dat ik in zeven delen deelde op mijn weblog in het Monastique-feuilleton.
Leo Fonteijne van Van Toor maakt de Monastique voor ons in batches van 100 liter. Ongeveer, want hij schiet wel eens een beetje uit, zowel de eerste als tweede batch bestond uit 216 flesjes. Inmiddels wordt de derde batch geproduceerd en we gaan lekker. Mensen zijn enthousiast als ze het proeven en rijden net als in 2009 toen we de Zeeuwierjenever lanceerden honderden kilometers om enkele flessen te bemachtigen. In 2009 kwam er door de vele publiciteit, maar vooral door onze online-ambassadeurs (bedankt nog allemaal!), vraag in het hele land naar Zeeuwierjenever.
Landelijke distributie
Eerst wilden we daar helemaal niet aan. De Zeeuwierjenever was immers een traffic-generator die nieuwe klanten naar onze winkel trok. Van heinde en verre. De druk werd echter al snel groot zodat vanaf oktober 2009, vier maanden na de lancering, de Zeeuwierjenever in het hele land beschikbaar kwam bij specialisten. Grootwinkelbedrijven blokkeerde ik. Ik wilde dat het een nicheproduct bleef omdat het product een verhaal nodig had en alleen gepassioneerde specialisten met vakkennis dat verhaal ook kunnen vertellen. Lees verder
De allereerste fles bood ik vrijdagmiddag aan scheidend burgemeester Suurmond aan tijdens zijn afscheidsreceptie in het Belfort van Sluis. De eerste flessen waren net een uur daarvoor gearriveerd en snel van een etiket voorzien. Het etiketteren doen we zelf.
De eerste reacties zijn positief. Natuurlijk is iedereen van harte welkom om te komen proeven. Online bestellen kan natuurlijk ook.
Het hele verhaal is te lezen in 7 delen. Lees verder
Ik had de ideale stoker gevonden. Misschien smaakte deze Monastique nog wel beter dan het origineel. Wij vonden dat in ieder geval wel. Van het proefmonster van ongeveer 15 cl. liet ik af en toe iemand, wiens mening ik hoog achtte, een paar druppels proeven. Stuk voor stuk waren ze enthousiast over de geur en de smaak.
Maar we waren er nog niet. Er moest nog een fles, een etiket en een naam komen. Ik belde Peter van de Wiel die ook ons Zeeuwierjeneveretiket maakte. Ik vertelde hem het hele verhaal en vroeg hem of hij daar iets mee kon.
Hij wilde wel wat voor me maken. Toen hij aan kwam zetten met het eerste ontwerp had ik even tijd nodig er aan te wennen. Het was een boekenmannetje refererend aan Johan Hendrik van Dale, en de geschiedenis van Sluis, maar ook naar mij. Ik verkoop immers drank en verhalen. Er stonden ganzenveren op het etiket. Volgens mij was dit echter historisch onjuist omdat Johan Hendrik zijn woordenboeken al met een kroontjespen moet hebben geschreven. Ook keek het boekenmannetje ons wat te streng, die blik moest wat zachter worden. Lees verder
Ik schreef het boek eindelijk af. Dat komt op 10 juni uit.
Ondertussen lag de Monastique even stil. Ik had een proefbrouwsel waar ik (nog) niet tevreden over was. Het miste volgens mij nog wezenlijke ingrediënten, en het had te weinig alcohol, maar dat had best nog iets kunnen worden.
Ik wilde een speciale fles. In de zomer zou het woordenboekenmuseum openen in het Belfort tegenover ons. Johan Hendrik van Dale, de naamgever van de Dikke van Dale, is geboren in Sluis. Hij stierf helaas in 1872 op 44-jarige leeftijd aan de pokken, en dat was lang voor de Monastique-hype, maar ik heb nu eenmaal wel iets met boeken en taal.
Daarnaast zou de wat ziekelijke man zomaar baat gehad kunnen hebben bij een geneeskrachtig elixer als Monastique, maar dat is natuurlijk slechts speculatie. Lees verder
Feuilleton lezen vanaf het begin.
‘Petra ik heb iets voor je waar je denk ik blij mee gaat zijn.’ Ik zat achterin de winkel en had Toine al aan zien komen. Toine bezoekt me al ruim 15 jaar. Hij is één van die vertegenwoordigers die altijd koffie krijgen.
‘Ik was in Limburg in een slijterij van een oude mevrouw en kijk eens wat ik helemaal onder op een stoffig plankje zag staan?’ Hij haalde een flesje tevoorschijn. Het was een 35 cl. flesje Bernardine. Op de zijkant van het etiket stond ‘geen statiegeld’.
Wat geweldig! Dit was een flesje van omstreeks 1970. Het had ruim 40 jaar staan verstoffen in een Limburgse slijterij.
‘Wow! Wat kost het?!’ riep ik. ‘Je krijgt het van me,’ antwoordde Toine. ‘Jij kunt hier denk ik wel iets mee.’ Lees verder
Deel 1
Deel 2
Deel 3
Waar start dan de zegetocht van deze kloosterlikeur in Zeeuws-Vlaanderen?
Bols startte in 1915 met de productie. Vanaf 1926 zit er een stijgende lijn in de populariteit en omzetten. Monastique is het Franse woord voor ‘van het klooster’ of ‘kloosterachtig’. Plotseling zag ik de link.
In 1907 stichtten Franse broeders in Sluis het jongenspensionaat ‘Saint 
Joseph’. Ten gevolge van de Franse secularisatiepolitiek mochten kloosters in Frankrijk geen onderwijs meer geven. De kloosterscholen weken uit naar België en de Zuidelijke Nederlanden. Op het pensionaat zaten 550 voornamelijk Franse jongens. Al rap volgden er meerdere kloosterscholen en seminaries. Eén van die seminaries, oorspronkelijk gesticht door Franse zusters als meisjesschool in 1908, herbergt sinds 1987 hotel De Dikke van Dale. Lees verder
Deel 1
Deel 2
Ton Vermeulen werkt als bedrijfshistoricus voor het Lucas Bols Erfgoed. Bols is dan ook een bedrijf met een rijke historie. Hij dook de annalen in nadat ik hem aan de telefoon had, stuurde me wat afbeeldingen en kwam met de volgende wetenswaardigheden over de Monastique.
In 1915 verschijnt de likeur voor het eerst in de annalen van Bols als Bernardijner likeur (genre Benedictine) en kloosterlikeur (genre Chartreuse). Dat klonk best heel logisch. Benedictine, de Franse kloosterlikeur beleefde namelijk in die periode een revival. Benedictine was groot tijdens de Renaissance in de 16e eeuw, maar tijdens de Franse Revolutie ging het recept verloren. In 1863 werd het recept teruggevonden en het werd het een hit. In 1873 werden er al 150.000 flessen per jaar van geproduceerd. Lees verder
Waar begin je met zoeken? Dat doe je met Google. Er was eigenlijk weinig te vinden. Via Google afbeeldingen vond ik alleen een afbeelding van een miniatuurflesje bij een miniatuurflesjesverzamelaar.
Ik vond een passage uit augustus 2008 op een kookblog: “Als ge vroeger naar Sluis of Hulst ging, dan dronken daar de Belse madams een ‘Monastiekske’. Bols is er al lang mee gestopt, maar begin dit jaar kwamen we in een Zeeuws-Vlaams café een fles met een restje tegen. Voor mijn maman dus!”
Via Google Books vond ik een advertentie uit 1943 in het Amerikaanse Life Magazine. De likeur werd in Amerika verkocht tijdens de oorlog. In die jaren werd het geproduceerd in Argentinië. Daar bezat Bols sinds 1935 een fabriek. In 1995 werd deze verkocht aan Allied Domecq.
Ik vond geen goede afbeelding van de fles en deed daarvoor een oproep op Twitter. Dat was in de zomer van 2012. Lees verder
Drank en verhalen. Het blijft een prachtige combinatie. Meer dan 30 jaar geleden begon ik te werken in de horeca. Belgische gasten dronken na het eten vaak een ‘Monastiekske’ en ik serveerde dat braaf zonder het zelf ooit geproefd te hebben. Ik had geen idee dat het vooral hier in de regio werd gedronken. Het was een likeur van Bols die we in kleine likeurglaasjes serveerden.
In 1993 startte ik na 10 jaar in de horeca gewerkt te hebben mijn winkel. En uiteraard stond er Monastique op de plank. Het heette dan wel geen Monastique maar iedereen noemde het wel Monastique. Helaas werd het drankje door Bols enkele jaren later gesaneerd. Vervolgens werd de Bernardine, zoals het drankje officieel heette, nog een paar jaar onder het ‘Bootz’ label uitgebracht maar ook dat werd toch zeker ruim 10 jaar geleden gestopt.
En dat was jammer. Lees verder
